Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αυριανή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Αυριανή (εφημερίδα))
Αυριανή
ΤύποςΚαθημερινή πολιτική εφημερίδα
ΙδιοκτήτηςKouris Media Group
ΙδρυτήςΓιώργος και Μάκης Κουρής
ΕκδότηςΓιώργος Κουρής
ΊδρυσηΜάρτιος 1980
ΓλώσσαΕλληνικά
Διακοπή έκδοσηςΟκτώβριος 2012
δεδομένα

Η Αυριανή ήταν απογευματινή καθημερινή πολιτική εφημερίδα που εκδιδόταν στην Αθήνα και κυκλοφορούσε πανελλαδικά. Κατά τη δεκαετία του 1980 και το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1990 ήταν ανάμεσα στις κορυφαίες σε πωλήσεις εφημερίδες, μερικές φορές ξεπερνώντας και Τα Νέα, που παραδοσιακά κατείχαν την πρώτη θέση.

Η εφημερίδα χαρακτηρίστηκε από μεταπτώσεις στην πολιτική της γραμμή, ξεκινώντας ως έντυπο φιλικό που υποστήριζε ανοιχτά το ΠΑΣΟΚ και καταλήγοντας στο πλευρό του Κώστα Καραμανλή και του Αλέξη Τσίπρα, και από άκρως επιθετική κριτική προς δημόσια πρόσωπα, φτάνοντας ακόμα και στη διάδοση πλαστών ειδήσεων. Ο χαρακτήρας αυτός περιγράφεται από το νεολογισμό «αυριανισμός», που χαρακτηρίζει τον ακραίο λαϊκισμό στον Τύπο.[1][2]

Τον Οκτώβριο του 2012 η εφημερίδα έκλεισε, μετά από επίσχεση εργασίας απλήρωτων εργαζομένων και πτώχευση. Έναν χρόνο αργότερα, τον Νοέμβριο του 2013, ο Γιώργος Κουρής κυκλοφόρησε την Kontra News ως συνέχεια της Αυριανής.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εφημερίδα κυκλοφόρησε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 1980 από τα αδέλφια Γιώργο και Μάκη Κουρή, παλαιότερα εκδότες τοπικών εντύπων στην Κεφαλονιά. Τους πρώτους τρεις μήνες της κυκλοφορίας της δεν διανεμόταν μαζί με τις άλλες εφημερίδες και είχε σχεδόν μηδενική κυκλοφορία, η οποία δεν περιλαμβάνεται στα στοιχεία της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΙΗΕΑ).

Η κυκλοφορία της εκτινάχθηκε στα 50.000 φύλλα ημερησίως τον Ιούλιο του 1980, κατά κύριο λόγο επειδή τον μήνα εκείνο λόγω απεργίας των τυπογράφων κυκλοφορούσαν μόνο τρεις εφημερίδες: τα κομματικά έντυπα της Αριστεράς Ριζοσπάστης και Αυγή και η Αυριανή, το συντακτικό και τεχνικό προσωπικό της οποίας δεν ανήκε στις αντίστοιχες συνδικαλιστικές ενώσεις. Η τιμή της εφημερίδας ήταν 5 δραχμές, όταν οι υπόλοιπες πωλούνταν στις 15 δρχ.[3][4]

Η τότε κυβέρνηση Ράλλη προσπάθησε να περιορίσει την εφημερίδα απαγορεύοντας την πώλησή της σε μειωμένη τιμή και προβάλλοντας εμπόδια στη λειτουργία της, όπως τον αποκλεισμό των συντακτών της από τις καθιερωμένες ενημερώσεις των δημοσιογράφων. Το αποτέλεσμα ήταν η Αυριανή να ξεκινήσει μια ασυνήθιστη επίθεση στη Νέα Δημοκρατία, με πρωτόγνωρο για την εποχή ύφος, με αποκορύφωμα καταγγελίες για φοροδιαφυγή της συζύγου του τότε πρωθυπουργού και για κακοδιαχείριση από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή δωρεάς της Χριστίνας Ωνάση προς το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.[3][5] Για τις καταγγελίες αυτές, ασκήθηκαν διώξεις εναντίον των αδελφών Κουρή, ως εκδοτών της Αυριανής, οι οποίοι τελικά καταδικάστηκαν σε φυλάκιση για συκοφαντία. Ο Μάκης Κουρής οδηγήθηκε στη φυλακή, αλλά ο Γιώργος Κουρής διέφυγε στο εξωτερικό,[6] από όπου επέστρεψε μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και την απαλλαγή του ίδιου και του αδελφού του από τα αδικήματα.[7][8]

Από τις εκλογές του 1981, η εφημερίδα ταυτίστηκε ολοκληρωτικά με συγκεκριμένη ομάδα στελεχών του ΠΑΣΟΚ και κυρίως με τον Μένιο Κουτσόγιωργα, σε σημείο που να θεωρείται η προσωπική του εφημερίδα.[9]

Το πρωτοσέλιδο της Αυριανής μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1981

Από τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε την εξουσία το 1981, η Αυριανή υιοθέτησε το σύνθημα: «Η εφημερίδα που εξευτέλισε μια κυβέρνηση και γκρέμισε ένα σάπιο καθεστώς 50 χρόνων». Τέσσερα χρόνια αργότερα και με αφορμή την εκλογή στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας του Χρήστου Σαρτζετάκη αντί του Κωνσταντίνου Καραμανλή, το άλλαξε σε: «Η εφημερίδα που γκρέμισε τον Καραμανλισμό». Πολλά χρόνια αργότερα, το σύνθημά της άλλαξε ξανά σε: «Ανεξάρτητη πολιτική εφημερίδα».

Στο συγκρότημα των αδελφών Κουρή προστέθηκαν στη συνέχεια και άλλες πολιτικές, αθλητικές και καλλιτεχνικές εφημερίδες (ανάμεσά τους και η Αυριανή Μακεδονίας-Θράκης, μια έκδοση της Αυριανής στη Θεσσαλονίκη με ανεξάρτητο περιεχόμενο από την έκδοση της Αθήνας), ενώ στη συνέχεια επεκτάθηκε και στο χώρο των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο Μάκης Κουρής αποχώρησε από το εκδοτικό συγκρότημα.

Ο αυριανισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εφημερίδα επωφελήθηκε από τις ικανότητες του Κυριάκου Διακογιάννη στον εκφραστικό τομέα.[10] Η Αυριανή είχε γενικά το ρόλο του δημόσιου κατήγορου επικρίνοντας δριμύτατα κατά καιρούς την κυβέρνηση και συγκεκριμένους υπουργούς, αλλά ουδέποτε απέκρυψε τις στενές σχέσεις της με ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Το φαινόμενο αυτό έγινε γνωστό ως «αυριανισμός», έχοντας λάβει και πολιτική διάσταση, ως έκφραση μιας τάσης στελεχών και οπαδών του ΠΑΣΟΚ. Το σκληρό και επιθετικό ύφος της εφημερίδας και η πρωτοφανής εκδοτική επιτυχία της προκάλεσαν πολλές συζητήσεις και αντιπαραθέσεις στους κόλπους των μελετητών της ελληνικής πολιτικής. Μερικοί αντιμετώπισαν το φαινόμενο του αυριανισμού ως ένδειξη εκφασισμού εντελώς βλαβερού για τον ελληνικό δημόσιο βίο.[1][11][12][13]

Πριν από τις εκλογές του 1985, η εφημερίδα δημοσίευσε στην πρώτη σελίδα φωτογραφία του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, παρουσιάζοντάς τον ψευδώς ως συνεργάτη των ναζί επί Κατοχής, κάτι που προκάλεσε ένταση στο πολιτικό σκηνικό.[14] Τον μήνα εκείνο (Μάιος 1985), η Αυριανή έφτασε στην κορυφαία στιγμή της κυκλοφορίας της, καθώς κατά μέσο όρο κάθε μέρα πουλούσε 243.534 φύλλα (116.653 σε Αθήνα-Πειραιά και 126.881 στην υπόλοιπη Ελλάδα), από τα υψηλότερα νούμερα της ιστορίας του αθηναϊκού Τύπου.[15]

Τα επόμενα χρόνια δεν περιορίστηκε σε επιθέσεις προς πολιτικά πρόσωπα, αλλά και σε πρόσωπα από τον καλλιτεχνικό χώρο, όπως ο Λάκης Λαζόπουλος,[16] ο Αλέξανδρος Ιόλας,[17][18] ο Λουκιανός Κηλαηδόνης[3] κ.ά., ενώ εξαπέλυσε δριμεία επίθεση σε βάρος του Μάνου Χατζιδάκι. Μάλιστα ζητούσε από τους αναγνώστες της να προσκομίσουν στοιχεία στην εφημερίδα «για το ποιόν του συνθέτη».[19][20] Στην περίπτωση του Λαζόπουλου, οι αποκαλύψεις της Αυριανής για στρατιωτικό «τρελόχαρτο», ανάγκασαν τον καλλιτέχνη να κάνει τη στρατιωτική θητεία του.[16]

Στα τέλη του 1994, ο εκδότης της εφημερίδας προσπάθησε να πάρει σημαντικό δάνειο από την Εθνική Τράπεζα, αλλά το αίτημά του δεν έγινε δεκτό.[21] Το φθινόπωρο του 1995 δημοσίευσε στην πρώτη της σελίδα φωτογραφίες της Δήμητρας Λιάνη-Παπανδρέου σε ιδιωτικές της στιγμές,[22] ενώ από την περίοδο εκείνη και μετά ο ευρύτερος χώρος του ΠΑΣΟΚ άρχισε να αποστασιοποιείται από την εφημερίδα.

Μετά το 2000

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την περίοδο μετά το 2000, η εφημερίδα παρουσιάστηκε αποστασιοποιημένη από το ΠΑΣΟΚ και την ηγεσία του, ορισμένες φορές βαλλοντας κατά του πολιτικού συστήματος γενικότερα, ενώ άλλες φορές υποστηρίζοντας τις κυβερνητικές επιλογές και τον ίδιο τον Κώστα Καραμανλή προσωπικά κατά την διάρκεια της πρωθυπουργίας του. Ενίοτε φαίνονταν να παρέχει στήριξη σε ανερχόμενα πολιτικά σχήματα, όπως το τότε ΚΕΠ του Δημήτρη Αβραμόπουλου,[εκκρεμεί παραπομπή] ενώ δεν έλειψαν και οι αντισημιτικοί τίτλοι.[23][24]

Η κυκλοφορία της είχε μειωθεί αισθητά, μη ξεπερνώντας, κατά τη δεκαετία του 2000, σε καθημερινή βάση και σε πανελλαδικό επίπεδο τα 5.000 φύλλα.[25] Ο εκδότης της προώθησε την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και την επιστροφή στη δραχμή.[26][27] Τις τελευταίες εβδομάδες του 2011 ο ιδιοκτήτης της Αυριανής Γιώργος Κουρής έγραφε αμφιλεγόμενα άρθρα εναντίον των απλήρωτων εργαζόμενων του Alter Channel. Το δημοσίευμα που θύμωσε ακόμα περισσότερο τους εργαζόμενους ήταν αυτό της 28ης Δεκεμβρίου 2011, όταν η εφημερίδα έγραψε στο πρωτοσέλιδό της ότι οι εργαζόμενοι του Alter «τσέπωσαν» 82 δισ. δρχ.[28]

Οι εργαζόμενοι της εφημερίδας, ακολουθώντας το παράδειγμα των συναδέλφων τους στον τηλεοπτικό σταθμό Alter Channel, πέρασαν σε επίσχεση εργασίας. Ο λόγος ήταν ο ίδιος με αυτόν των συναδέλφων τους στο Alter, να πάρουν τα δεδουλευμένα τους. Η απεργία συνεχίστηκε και μετά τον Οκτώβριο του 2012, όταν ο Γιώργος Κουρής κήρυξε πτώχευση και έκλεισε την εφημερίδα.[29] Ωστόσο, έναν χρόνο αργότερα, τον Νοέμβριο του 2013, ο Κουρής κυκλοφόρησε στη θέση της Αυριανής την Kontra News.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Παπάνθιμος, Άρης (1989). Αυριανισμός: Το σημερινό πρόσωπο του φασισμού. Αθήνα: Θεμέλιο. ISBN 960-7293-03-7. 
  2. ↑ Σεβαστάκης, Νικόλας (30 Απριλίου 2018). «Η "Αυριανή" και η Ελλάδα της». LiFO. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Χίος, Νίκος (1 Ιουνίου 1990). «Το σπίτι των ανέμων». Αντί (Αθήνα) Περ. β΄ (439): 16-19. http://pandemos.panteion.gr/getfile.php?uri=http://localhost:8080/fedora/objects/iid:15300/datastreams/PDF1/content&mimetype=application%2Fpdf&filename=Anti_1990_A_439.pdf. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2023. 
  4. ↑ Ζαούσης, Αλέξης· Στράτος, Κωνσταντίνος (1993). Εφημερίδες 1974-92: Η αθέατη όψη μιας κρίσιμης πορείας. Αθήνα: Γνώση. σελίδες 53–56. ISBN 9789602355435. 
  5. ↑ «Θυμηθείτε μερικά από τα "ιστορικά" πρωτοσέλιδα της Αυριανής». Πρώτο Θέμα. 7 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  6. ↑ «A fugitive Greek publisher celebrates court victories». The New York Times (New York): Sect. 1, 13. 29 Μαρτίου 1981. https://www.nytimes.com/1981/03/29/world/a-fugitive-greek-publisher-celebrates-court-victories.html. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2023. 
  7. ↑ «Greek publisher is freed from prison». The New York Times (New York): A5. 28 Οκτωβρίου 1981. https://www.nytimes.com/1981/10/28/world/around-the-world-greek-publisher-is-freed-from-prison.html. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2023. 
  8. ↑ «Ένας Κουρής στη φυλακή;». Πρώτο Θέμα. 8 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2023. 
  9. ↑ Λακόπουλος, Γ. (24 Νοεμβρίου 2008). «Απολύστε την αεροσυνοδό». Το Βήμα (Αθήνα). https://www.tovima.gr/2008/11/24/politics/apolyste-tin-aerosynodo-2/. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023. 
  10. ↑ Λανδρίτσης, Σπυρίδων (2015). Το φαινόμενο του "Αυριανισμού": Λαϊκισμός και οι κρίσιμες εκλογές του 1985. Μάρτιος–Ιούνιος 1985 (PDF) (διπλωματική εργασία). Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. σελ. 51. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023. 
  11. ↑ Ελεφάντης, Άγγελος (1991). Στον αστερισμό του λαϊκισμού. Αθήνα: Ο Πολίτης. σελ. 239. 
  12. ↑ Pesmazoglou, Stephanos (1993). «Τhe 1980s in the looking-glass». Στο: Clogg, Richard. Greece, 1981-89: The Populist Decade. Houndmills, Basingstoke, Hampshire, UK: The MacMillan Press. σελίδες 93–113. ISBN 0-333-55335-7. In the case of the Avriani group, words were employed not as bridges extended to the reader and listener, but as harpoons to be embedded in their subconscious. Primitive prejudices were appealed to, designed to kindle hatred in all directions. Superficially anti-right, anti-American, anti-imperialist, anti-capitalist, it [Avriani] employs all the traditional jargon of the left. Simultaneously a thoroughgoing anti-leftism prevails. (Στην περίπτωση του ομίλου της Αυριανής, λέξεις χρησιμοποιήθηκαν όχι ως γέφυρες που εκτείνονται προς τον αναγνώστη και τον ακροατή, αλλά ως καμάκια για να καρφωθούν στο υποσυνείδητό τους. Κλήθηκαν πρωτόγονες προκαταλήψεις, σχεδιασμένες να πυροδοτούν μίσος προς όλες τις κατευθύνσεις. Επιφανειακά αντιδεξιά, αντιαμερικανική, αντιιμπεριαλιστική, αντικαπιταλιστική, [η Αυριανή] χρησιμοποιεί όλη την παραδοσιακή ορολογία της αριστεράς. Ταυτόχρονα επικρατεί ένας πλήρης αντιαριστερισμός.) 
  13. ↑ Κατσουνάκη, Μαρία (24 Ιουλίου 2024). «Ανεξίτηλος "αυριανισμός"». Η Καθημερινή (Αθήνα). https://www.kathimerini.gr/opinion/563140720/anexitilos-ayrianismos/. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2024. 
  14. ↑ «Νέα κόντρα με αντικείμενο τη φωτογραφία Μητσοτάκη με Γερμανούς αξιωματικούς». in.gr. 26 Μαρτίου 2001. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2023. 
  15. ↑ Ζαούσης & Στράτος (1993), ό.π., σελ. 195-200.
  16. ↑ 16,0 16,1 Γιουρμετάκης, Α. (27 Φεβρουαρίου 2016). «Διδακτικές ιστορίες από το παρελθόν». Ελευθερία (Λάρισα). https://www.eleftheria.gr/m/%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82/item/105096-%CE%B4%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B5%CE%BB%CE%B8%CF%8C%CE%BD.html. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2023. 
  17. ↑ Παρίδης, Χρήστος (28 Μαρτίου 2012). «Αλέξανδρος Ιόλας: Το εξέχον θήραμα του αυριανισμού». LiFO. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2023. 
  18. ↑ Καραστάθης, Βασίλης (2021). Οι επιπτώσεις του αυριανισμού στην πολιτιστική πολιτική της Ελλάδας τη δεκαετία του 1980: Η περίπτωση της δωρεάς του Αλέξανδρου Ιόλα (PDF) (διπλωματική εργασία). Χαλάνδρι: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2023. 
  19. ↑ Δημοκίδης, Άρης (15 Ιουνίου 2015). «Αντέχετε να διαβάσετε τι έγραφε η Αυριανή εναντίον του Μάνου Χατζιδάκι;». LiFO. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2023. 
  20. ↑ Τσιντσίνης, Μιχάλης (20 Μαρτίου 2017). «Χατζιδάκις εναντίον "Αυριανής"». Η Καθημερινή (Αθήνα). https://www.kathimerini.gr/society/901273/chatzidakis-enantion-ayrianis/. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023. 
  21. ↑ «Αλληλοδιαπλοκή συμφερόντων». Ριζοσπάστης (Αθήνα): 6. 22 Ιανουαρίου 1997. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=3701281. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2023. 
  22. ↑ Μπογιόπουλος, Νίκος (14 Οκτωβρίου 1997). «"Αυριανή", Λιάνη και Σημίτης». Ριζοσπάστης (Αθήνα): 12. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=3701281. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023. 
  23. ↑ Tsagarousianou, Roza (1993). Mass communications and political culture: authoritarianism and press representations of political deviance in Greece (PDF) (Ph.D. Thesis). UK: University of Kent. σελίδες 323–325. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  24. ↑ «Η αναμενόμενη εκλογική νίκη του Ομπάμα σηματοδοτεί… Το τέλος της εβραϊκής κυριαρχίας». Αυριανή (Αθήνα): 1. 4 Νοεμβρίου 2008. 
  25. ↑ «Η κυκλοφορία των εφημερίδων, Δευτέρα 22 Ιουνίου 2009». Ζούγκλα (zougla.gr). 25 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023. 
  26. ↑ «Επιστροφή στη δραχμή: Η μόνη λύση για τη σωτηρία της Ελλάδας». Αυριανή (Αθήνα): 1. 16 Ιουλίου 2011. 
  27. ↑ Thomas Jr., Landon (1 Νοεμβρίου 2011). «Whispers of return to drachma grow louder in Greek crisis». The New York Times (New York): B1. https://www.nytimes.com/2011/11/02/business/global/plan-to-leave-euro-for-drachma-gains-support-in-greece.html. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2023. 
  28. ↑ «81.903.196.293 δρχ τσέπωσαν οι εργαζόμενοι του Alter: Από το 2001 μέχρι το 2010…». Αυριανή (Αθήνα): 1. 28 Δεκεμβρίου 2011. 
  29. ↑ «ΕΣΗΕΑ: Καταγγέλλει τον Γ. Κουρή». Ριζοσπάστης (Αθήνα): 30. 20 Νοεμβρίου 2012. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=7150840. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Stub icon 1 Stub icon 2 Αυτό το λήμμα εφημερίδας της Ελλάδας χρειάζεται επέκταση. Βοηθήστε τη Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το!

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αυριανή&oldid=10665522"